Wypadanie włosów to problem, który dotyka milionów ludzi na całym świecie – niezależnie od płci czy wieku. Choć przyczyn łysienia może być wiele, jednym z najważniejszych czynników są hormony. To one w dużej mierze regulują cykl wzrostu włosa, decydując o jego sile, grubości i długości życia. Zrozumienie, jak gospodarka hormonalna wpływa na utratę włosów, pozwala nie tylko trafniej diagnozować przyczynę problemu, ale również skuteczniej reagować – zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu.
Jakie hormony odpowiadają za łysienie?
Wśród licznych czynników wpływających na kondycję włosów, hormony odgrywają absolutnie kluczową rolę. Szczególnie istotne są androgeny, czyli męskie hormony płciowe, do których należy m.in. testosteron oraz jego aktywna forma – dihydrotestosteron (DHT). To właśnie DHT odpowiada za tzw. łysienie androgenowe, które stanowi najczęstszą postać utraty włosów zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet.
DHT wiąże się z receptorami w mieszkach włosowych, powodując ich stopniową miniaturyzację. W efekcie włosy stają się cieńsze, słabsze, aż w końcu przestają rosnąć. Problem nie dotyczy jednak wyłącznie mężczyzn – u kobiet poziom androgenów również może wzrastać, szczególnie w przebiegu zespołu policystycznych jajników (PCOS) lub w okresie menopauzy, co prowadzi do przerzedzenia włosów, głównie w okolicach przedziałka.
Nie bez znaczenia są także inne hormony: estrogeny, które u kobiet wspierają wzrost włosów i ich gęstość, a także hormony tarczycy – zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tego gruczołu może powodować nadmierne wypadanie włosów. Warto również zwrócić uwagę na kortyzol, czyli hormon stresu – jego przewlekle podwyższony poziom wpływa destrukcyjnie na cykl życia włosa, przyspieszając fazę jego wypadania.
Równowaga hormonalna a zdrowie mieszków włosowych
Zachowanie równowagi hormonalnej jest warunkiem koniecznym dla prawidłowego funkcjonowania mieszków włosowych. Nawet drobne zaburzenia w gospodarce endokrynologicznej mogą prowadzić do zakłócenia cyklu wzrostu włosa (anagen), skrócenia jego życia lub zatrzymania w fazie spoczynku (telogen). Aby zrozumieć, jak istotne jest to dla zdrowia skóry głowy i włosów, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów:
-
Zbyt wysoki poziom androgenów powoduje miniaturyzację mieszków, co prowadzi do łysienia androgenowego.
-
Zbyt niski poziom estrogenów, zwłaszcza u kobiet w okresie menopauzy, skutkuje przerzedzeniem i łamliwością włosów.
-
Zaburzenia pracy tarczycy, np. niedoczynność, mogą spowolnić metabolizm, wpływając negatywnie na odżywienie cebulek włosowych.
-
Kortyzol, wydzielany podczas przewlekłego stresu, prowadzi do mikrozapalnych procesów wokół mieszków, pogarszając ich kondycję.
Każdy z tych elementów działa niczym trybik w większym mechanizmie. Gdy jeden z hormonów przestaje funkcjonować prawidłowo, cały układ zaczyna szwankować. Mieszki włosowe, niezwykle wrażliwe na zmiany hormonalne, jako jedne z pierwszych dają sygnał, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego.
Hormonalne przyczyny łysienia u kobiet i mężczyzn
Choć łysienie hormonalne może dotykać obie płcie, mechanizmy i objawy są często różne. U mężczyzn dominującą przyczyną jest nadmierna aktywność dihydrotestosteronu (DHT), który wpływa destrukcyjnie na mieszki włosowe w okolicach czoła i czubka głowy. Rezultatem jest charakterystyczna utrata włosów w postaci zakoli oraz przerzedzenia na szczycie głowy – znana jako łysienie typu męskiego (androgenowe).
U kobiet sytuacja jest bardziej złożona. Wahania poziomu hormonów mogą wynikać z różnych źródeł – nie tylko podwyższonego poziomu androgenów. Typowe przyczyny obejmują:
-
Zespół policystycznych jajników (PCOS) – zaburzenie hormonalne prowadzące do nadprodukcji androgenów, czego skutkiem może być przerzedzenie włosów i zwiększona łamliwość.
-
Menopauza – spadek poziomu estrogenów zakłóca równowagę hormonalną, co wpływa negatywnie na gęstość i jakość włosów.
-
Ciąża i połóg – okresy burzliwych zmian hormonalnych, w których może wystąpić tzw. łysienie poporodowe (telogenowe), będące reakcją organizmu na nagły spadek estrogenów po porodzie.
-
Choroby tarczycy – zarówno nadczynność, jak i niedoczynność wpływają na strukturę włosa i cykl jego wzrostu.
Dodatkowym czynnikiem jest stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych, które mogą – w zależności od składu – sprzyjać lub przeciwdziałać wypadaniu włosów. To właśnie dlatego tak istotne jest indywidualne podejście diagnostyczne, uwzględniające szczegółową analizę profilu hormonalnego pacjenta.
Czy można kontrolować poziom hormonów, by zahamować łysienie?
Zahamowanie łysienia hormonalnego jest możliwe, jednak wymaga interdyscyplinarnego podejścia. Kluczowym krokiem jest trafna diagnoza – identyfikacja, który z hormonów zaburza równowagę i w jakim zakresie. W zależności od przyczyny można wdrożyć odpowiednią terapię lub działania wspomagające. Możliwości kontrolowania hormonów obejmują:
-
konsultację z endokrynologiem i wykonanie szczegółowych badań hormonalnych (np. poziomu DHT, testosteronu, TSH, estradiolu),
-
farmakoterapię – stosowanie leków blokujących konwersję testosteronu do DHT (np. finasteryd, dutasteryd),
-
w przypadku kobiet – terapie hormonalne, np. antyandrogenowe (spironolakton) lub estrogenowe w okresie menopauzy,
-
leczenie chorób współistniejących, takich jak niedoczynność tarczycy czy PCOS,
-
zmianę stylu życia, która może wpływać na stabilizację poziomu kortyzolu i insuliny: odpowiednia dieta, unikanie stresu, regularny sen.
Równolegle warto rozważyć terapie wspomagające wzrost włosów – takie jak mezoterapia skóry głowy, laseroterapia niskopoziomowa czy stosowanie minoksydylu. Niemniej jednak, bez rozwiązania problemu hormonalnego u źródła, efekty mogą być jedynie tymczasowe.
Świadomość własnego profilu hormonalnego i jego wpływu na organizm to dziś nie luksus, ale konieczność – szczególnie dla osób, które zauważają pierwsze oznaki przerzedzania się włosów. Współczesna medycyna oferuje skuteczne narzędzia, ale tylko wtedy, gdy są stosowane celowo i ze zrozumieniem przyczyny problemu.
Więcej na ten temat pod adresem: https://drkierach.pl.
[ Treść sponsorowana ]
